Toen me gevraagd werd of ik voor de Canticum-blog een stukje wilde schrijven met een top 3 van muziek of muziekstukken die ik vaak luister, wierp dat meteen een volgende vraag op: hoe maak ik een keuze? Veel muziek strijdt om voorrang. Best een moeilijke vraag.
Als ik er even voor ga zitten om een top 3 samen te stellen, komen meteen de Bach-cantates in gedachten. Ik ben een fan van de uitvoeringen door dirigent Philippe Herreweghe met zijn orkest en koor, het Collegium Vocale Gent. Waar ik tempi in uitvoeringen door Ton Koopman nogal eens te snel vind, ben ik helemaal vertrouwd met de prachtige uitvoeringen van het Gentse koor en orkest met authentieke instrumenten. Hoe maak ik uit al die cantaten een keus?
Momenteel studeren we bij Canticum Amicorum o.a. op een koorwerk van de Engelse componist Maurice Greene (1696-1755) die in 1743 het Anthem ‘Lord, let me know my end’ schreef als een van de Forty Select Anthems. Een bundel van psalmzettingen voor gemengd koor, waarvan hier het originele titelblad is te bekijken.
Deze ‘Cathedral music’ spreekt me aan door de lange lijnen en gedragen klanken, waar de vier koorstemmen de verzen 5 – 7, 13 en 14 uit Psalm 39 zingen. Hoewel het onderwerp dat bezongen wordt best zwaar is, heeft Greene de compositie voor 4-stemmig koor prachtig opgebouwd. Heerlijk om te mogen zingen, maar ook om te beluisteren.
1. Zo kom ik via het ‘Lord, let me know my end’ voor het 1e deel van mijn top 3 uit bij Cantate BWV8 ‘Liebster Gott, wenn werd ich sterben’. In de Engelse taal is dat: ‘Dearest God, when will I die’. Bach componeerde in 1723 voor de 16e zondag na Trinitatis over een onderwerp waar Greene 20 jaar later in 1743 over zou componeren! Wat me overrompelt bij deze cantate BWV8 en waar het openingskoor ook instrumentaal mee begint, zijn de prachtige gedeelten voor hobo d’amore en fluit/traverso solo. Het verveelt nooit om deze muziek te beluisteren. Hier vind je een opname met dirigent Philippe Herreweghe.
2. Voor het 2e deel van mijn top 3 kies ik voor een componist die ik nog niet zo lang ken, maar waar ik enorm van onder de indruk ben geraakt. In zijn muziek weet hij emotie op te roepen met een minimum aan instrumentmiddelen en (koor)klank. Ik heb het dan over Arvo Pärt. Van de gekozen CD licht ik hier het stuk ‘My heart is in the highlands’ uit, wat hij in het jaar 2000 componeerde. Het is voor solo (countertenor)stem geschreven en is gebaseerd op de herhaling van individuele tonen. Zoals de titel van dit stuk al aangeeft, kun je je hierbij weidse landschappelijke vergezichten indenken. De opbouw van de muziek maakt dat je het nog lang nadat het is afgelopen met je meedraagt. Luister via YouTube voor een laagdrempelige kennismaking met het werk van deze moderne componist.
3. Tot slot van deze top 3 wil ik een ‘guilty pleasure’ met je delen, de CD ‘The Nightfly’ van Donald Fagen’ (bekend van de band Steely Dan). Let op, want dit is geen klassieke muziek als zodanig, maar veel meer een klassieker in zijn (jazz)genre. Volgens de kenners is het een van de (qua techniek) mooist opgenomen CD’s ooit en de instrumenten, waaronder schuiftrompet, piano en elektrisch orgel, spatten dan ook werkelijk uit de luidsprekers. Ik zing niet voor niets in een koor en daarom hier extra aandacht voor het nummer ‘Maxine’ wat na een korte opening op de piano verrassend start met close harmony zang en de tekst: ‘some say that we’re reckless…’. Luister via YouTube.
